काठमाडौं, फागुन १६ : यसपालिको जाडोयाम आजदेखि बिदा हुँदैछ । डिसेम्बर, जनवरी र फेब्रुअरी तीन महिनालाई जाडोयाम मानिन्छ । यसपालिको जाडोयाममा पानी निकै कम परेको छ ।‘जाडोमा पश्चिमी वायुको प्रभावले ल्याएको प्रणालीले वर्षा हुने गर्छ तर यसपालि पानी पार्ने गरी प्रणाली भित्रिन सकेन’ वरिष्ठ मौसमविद् वरुण पौडेलले भन्नुभयो : ‘पश्चिमी वायु नेपाल प्रवेश नगरेको पनि होइन, पाँच/छ पटकसम्म भित्रियो । तर पानी पार्ने शक्तिशाली प्रणाली भने भित्रिन सकेन । जसका कारण यो हिउँदमा औसतभन्दा निकै कम वर्षा भयो ।’
सुदूरपश्चिममा दुई पटक हिमपात, काठमाण्डौमा न्यून वर्षायसपालि पश्चिमी वायुको प्रभावका कारण पश्चिमी र सुदूरपश्चिमी क्षेत्रका केही ठाउँमा दुई/तीन पटकसम्म पानी परे पनि अन्य क्षेत्रमा खासै पानी पर्न सकेन काठमाण्डौमा हिउँद महिनाभरि जम्मा एक पटक मात्रै पानी पर्यो ।यही महिनाको सुरुवाततिर काठमाण्डौ उपत्यकाका केही ठाउँमा जमिन भिज्ने गरी पानी परेको थियो । अन्य केही क्षेत्रमा भने वर्षा हुन सकेन । यसअघि गएको पुस महिनामा फाट्टफुट्ट मात्रै पानी परेको थियो । ‘सामान्यतया हिउँदयाममा काठमाण्डौमा १८ दशमलव सात मिलीमिटर पानी पर्नु पर्थ्यो’ वरिष्ठ मौसमविद् पौडेलले भन्नुभयो- ‘यसपालि मात्रै १ दशमलव ३ मिलीमिटर पानी परेको छ ।’
काठमाण्डौ उपत्यकामा मात्रै होइन यसपालिको हिउँद महिनामा देशभर नै पर्याप्त पानी पर्न सकेन । यस्तै, यसपालि हिमपात पनि राम्रोसँग हुन पाएन । हिउँदयामभरि जम्मा दुई पटक मात्रै हिमपात भएको मौसमविद् वरुण पौडेलले बताउनुभयो । पर्याप्त वर्षा र हिमपात नहुँदा यसपालि हिउँदे कृषि बालीमा समेत नोक्सानी भएको छ । हिमाली क्षेत्रमा पाइने जडिबुटीको उत्पादनमा समेत कमी आएको छ ।सुख्खासँगै प्रदूषण बढ्योवर्षा र हिमपात नहुँदा यसपालि देशका धेरै ठाउँमा सुख्खापन र प्रदूषण बढेको छ । सुख्खापनकै कारण यसपालिको हिउँदमा आगलागीका धेरै घटना भएका सरकारी तथ्याङ्क छ । पानी नपर्दा प्रदूषण पनि ह्वात्तै बढेको थियो।काठमाण्डौ उपत्यकामा दुई दिन त प्रदूषणका कारण आँखा पोल्ने समस्या नै देखिएको थियो भने केही बिरामीसमेत परेका थिए ।
धुलोधुवाँका कारण वायु प्रदूषण झन्झन् बढ्दै गएको छ । वायुमण्डलमा धुलोको कण जम्मा हुँदा यसपालिको हिउँदमा तुवाँलो लाग्ने क्रम भने बढेको छ । पोहोर परारको तुलनामा यसपालि लगातार जस्तो तुवाँलो लागेको मौसमविद् पौडेलले बताउनुभयो ।उहाँकाअनुसार पर्याप्त पानी नपर्दा यसपालि लगातारजसो बाक्लो हुस्सु र कुहिरो पनि लागिरह्यो । विशेषगरी यसबाट तराईका जिल्ला धेरै प्रभावित भए । बाक्लो हुस्सु र कुहिरोका कारण तराईका जिल्लामा प्राय आन्तरिक उडान प्रभावित भइरह्यो ।प्रि-मनसुन सुरु हुँदैजाडोयाम सकिएसँगै अब बिस्तारै प्रि–मनसुनका गतिविधि सुरु हने मौसमविद्ले बताएका छन् । बिहान बेलुका केही चिसो भए पनि अब हट्ने मौसमविद्ले बताएका छन् । अबदेखि बेलुकाको समयमा हावाहुरी चल्ने र मेघगर्जन हुने वरिष्ठ मौसमविद् वरुण पौडेलले बताउनुभयो । यसपालि जमिन धेरै सुख्खा भएकाले आउँदा दिनमा आगलागीका घटना अझै बढ्ने सम्भावना रहेको मौसमविद्ले बताएका छन् ।
Views: 0